İlgili Makaleler
Herhangi bir konu ile ilgili olarak planlama; ne, ne zaman, nasıl, nerede, kim tarafından, neden, ne pahasına ve hangi zaman diliminde sorularına cevap vermek demektir. Bu işleri yapacak kişilere görev verilmesidir. Eğitim planlaması söz konusu olduğunda; eğitimle ilgili mevcut durumdan, belirlenen hedeflere ulaşmak için izlenecek yolların, uygulanacak yöntemlerin ve kullanılacak kaynakların belirlenmesi olarak ifade etmek mümkündür.
Eğitim planlaması, kurumların geleceğini planlamak anlamına gelir. Çünkü işletmenin gelecekte verimli işgücü kaynaklarına sahip olması, ilgili önlemleri önceden almakla mümkün olacaktır.
Tanımlanmış ilkeleri ve hedefleri olan bir eğitim programı, farklı türde eğitim planlarının düzenlenmesini gerektirir. Eğitim içeren her işletme, mesleklere geçmeden önce uzun vadeli eğitim planları veya kısa ve orta vadeli programlarını hazırlar. Bununla eğitim konularının ne olduğu, kim tarafından, nasıl, nerede, ne zaman ve kim tarafından eğitileceği, eğitim teknikleri olarak nelerin uygulanacağı, araç ve gereçlerin belirlenmesi ve eğitim giderleri gibi konular detaylı olarak belirlenir. Eğitim planları genellikle her işletmenin eğitim departmanları tarafından hazırlanır, eğitim komitesi tarafından desteklenir ve eğitim kurulu tarafından onaylanır. Bazı durumlarda, eğitim planları dış organlar veya uzmanlar tarafından hazırlanabilir. Bir işletmede eğitim bölümü yoksa bu işler doğal olarak insan kaynakları bölümüne atanacaktır.
Planlama Sürecinin Aşamaları
Eğitim planlaması da diğer planlama faaliyetleri gibi bir süreci ifade eder ve bu süreç çeşitli aşamalardan oluşur.
- Eğitimle ilgili mevcut durumun incelenmesi ve geleceğe yönelik ulaşılacak hedeflerin belirlenmesi,
- Eğitim programı hazırlamak, kaynakları belirlemek ve hedeflere uygun olarak dağıtmak,
- Program dahilindeki hedeflere ulaşmak için kaynak dağılımına uygun olarak yapılması gereken çalışmaları belirlemek,
- Yürütülen eğitim faaliyetlerinin amaçlara ulaşmada ne kadar başarılı olduğunun belirlenmesidir.
Eğitim planlaması yapılırken uyulması gereken bazı ilkelerin akılda tutulması önemlidir. Bu ilkeler şunlardır:
- Eğitim planlaması, sürekli bir organizasyon ihtiyacını ortaya çıkaran sürekli bir işlevdir,
- Eğitim planlamasında hedeflere ulaşılıp ulaşılmadığının sürekli izlenmesi gerekir ve bunun için değerlemede süreklilik esastır,
- Eğitim planı, öngörülemeyen durumlara uygulanabilecek şekilde hazırlanmalıdır
- Planın etkin bir şekilde uygulanabilmesi için gerekli personel ve mali kaynaklar gerçekçi bir şekilde değerlendirilmelidir
- Eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesinde tarafsızlık ilkesi esas alınmalıdır
- Eğitim planlaması, kişi veya grupların düşünceleriyle amacından sapmamalıdır
- Yapılacak değerlendirmeler sonucunda plan yeni ihtiyaç ve durumlara göre uyarlanmalıdır.
İşletmelerde eğitim ihtiyacı, elde edilen sonuçlar ile beklenen sonuçlar arasındaki fark bulunarak belirlenir. İhtiyaçlar belirlendikten sonra eğitim sonunda beklenen sonuçlar ve çalışanlara kazandırılması gereken nitelikler belirlenir ve bunlara uygun olarak programa karar verilir. Bir sonraki aşama, hazırlanan programın uygulama aşamasıdır. Son aşamada ise program sonrası elde edilen sonuçlar eğitim öncesi koşullarla karşılaştırılarak eğitimden beklenen kazanımların sağlanıp sağlanmadığı kontrol edilerek gerekli düzeltmeler yapılır. Tüm bu aşamalar eğitim sürecini oluşturmaktadır.
Başarılı bir eğitim sürecinin gerçekleşmesi için üç aşamanın gerçekleştirilmesi gerekir. Bu aşamalar:
- Eğitim ihtiyaçları belirlenmeli, özel eğitim hedefleri belirlenmeli ve değerlendirme kriterleri belirlenmelidir.
- Kullanılacak eğitim yöntemleri belirlenmeli ve eğitimler uygulanmalıdır.
- Eğitim sonuçları değerlendirilmelidir.
Yararlanılan Kaynaklar
Bowin, R. B., & Harvey, D. (2001). Human resource management: An experiential approach. Pearson Higher Education.
Sabuncuoğlu, Z., & Seçim, H. (1994). Personel ve İnsan Kaynakları Yönetimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.